Budowa stanu surowego

W artykule przedstawimy poszczególne etapy budowy stanu surowego.

Wstęp

1. Do budowy budynku można przystąpić po uzyskaniu pozwolenia na budowę i zgłoszeniu rozpoczęcia robót.
2. Do nadzorowania robót musi być zatrudniony kierownik budowy z odpowiednimi uprawnieniami.
3. Budynek należy wykonywać zgodnie z zatwierdzonym projektem i sztuką budowlaną.
4. W czasie budowy mogą wystąpić odstępstwa od wymiarów budynku: dotyczące szerokości, wysokości, długości, kubatury, ale nie większe niż 2%.
5. Można zmienić miejsce osadzenia stolarki okiennej lub drzwiowej, ale po zakończeniu robót należy załączyć rysunki zamienne przy zgłaszaniu budynku do użytkowania.

Przygotowanie placu budowy

1. Wykonanie ogrodzenia placu budowy.
2. Zamocowanie tablicy informacyjnej.
3. Doprowadzenie energii elektrycznej.
4. Doprowadzenie lub inne zabezpieczenie budowy w wodę.
5. Zainstalowanie sanitariatów WC.

Wytyczenie obiektu

1. Wytyczenia dokonuje geodeta uprawniony w sposób odpowiedzialny pod względem prawnym i technicznym.
2. Wytyczenie powyższe dotyczy punktów głównych budynku.
3. Wytyczenia szczegółowego, tzn. wytyczenia ław fundamentowych, stóp fundamentowych, ścian dokonuje wykonawca przy pomocy tzw. ław drutowych, które wyznaczają poziom izolacji poziomej pod ściany konstrukcyjne.

Roboty ziemne

1. Rozpoczynamy od zdjęcia warstwy ziemi roślinnej (tzw. humusu) ok. 30 cm i przemieszczenia poza obręb obiektu.
2. Następnie robimy wykop do poziomu ścian fundamentowych na całej powierzchni budynku po to, aby było łatwiej te ściany wykonać.
3. Potem wykonujemy wykopy liniowe pod ławy fundamentowe.
4. Jeśli zachodzi konieczność, należy obniżyć poziom wód gruntowych. Wody nie może być w wykopie.

Budowa ław i stóp fundamentowych

1. Ławy i stopy wykonywane są z żelbetonu.
2. Najpierw wykonujemy zbrojenie, które układamy w wykopach lub szalunkach, łączymy w zakładkę (ok. 50 cm), w narożnikach dozbrajamy prętami dodatkowymi. Szalunki ustawiamy wg niwelatora w poziomie. W wykopie zaznaczamy poziom ławy na ścianach wykopu lub zaznaczamy, wbijając szpilki z prętów. Zbrojenie montujemy w jak najkrótszym czasie przed betonowaniem.
3. Następnie betonujemy oraz zagęszczamy beton wibratorem buławowym.

Wykonanie ścian fundamentowych

1. Ściany wylewane są z betonu zbrojonego lub murowane z bloczków betonowych.
2. Najczęściej wykonuje się ściany z bloczków betonowych murowanych na zaprawie cementowej.
3. Ściany murowane, żeby nie pękały w czasie wibrowania zasypki, należy zwieńczyć wieńcem żelbetowym.

Izolacja ścian fundamentowych

1. Ściany izolujemy w miejscach styczności z gruntem środkiem bezspoinowym o właściwościach przeciwwilgociowych i przeciwgrzybicznych. Popularnym takim środkiem jest Dysperbit. Nakładamy ten środek na suchą ścianę o pełnej spoinie.
2. Od zewnątrz ściany dodatkowo izolujemy warstwą termiczną, jest to przeważnie Styrodur o grubości ok. 10 cm, zabezpieczony od strony gruntu folią kubełkową.
3. Wykonujemy izolację poziomą pod ściany konstrukcyjne (folia PCV, Superflex).

Zasypywanie wykopów

1. Wykopy powinny być zasypywane niezwłocznie po wyschnięciu nałożonych warstw izolacyjnych.
2. Wykopy należy zasypywać warstwami o grubości ok. 20 cm, starannie zagęszczając. Do zasypywania wykopów wewnątrz budynku nie wolno używać gruntów zawierających zanieczyszczenia organiczne oraz brył zamarzniętego gruntu. Ostatnią warstwą zagęszczenia wewnątrz budynku jest warstwa piasku, która jest warstwą odsączającą podbudowę pod posadzki.

Montaż instalacji wod.-kan. i gazowej

1. Przed zrobieniem podkładu pod warstwy posadzkowe należy wykonać instalację kanalizacyjną poziomą, wraz z wyprowadzeniem tej instalacji z budynku w kierunku szamba.
2. Należy również zrobić instalację wodociągową z zewnątrz do wewnątrz budynku.
3. Jeżeli przewidziana jest instalacja gazowa, również ją wykonujemy, wprowadzając do wewnątrz budynku.

Wykonanie podbudowy pod posadzkę

1. Podbudową jest warstwa chudego betonu (B-10) o grub. 10-15 cm ułożona na warstwie piasku (15-20 cm) dobrze zagęszczonego.

Wykonanie ścian konstrukcyjnych

1. Ściany konstrukcyjne mogą być jednowarstwowe lub wielowarstwowe.
2. Obecnie najczęściej wykonuje się ściany jednowarstwowe.
3. Ww. ściany można zbudować z cegieł pełnych, cegieł dziurawek, cegieł kratówek, pustaków ceramicznych, bloczków z betonu komórkowego.
4. Najczęściej wykonuje się z pustaków ceramicznych i z bloczków gazobetonowych.
5. Murować można na zaprawie cementowo–wapiennej lub na zaprawie klejowej.
6. Nad otworami okiennymi i drzwiowymi stosuje się nadproża.
7. Nadproża mogą być wylewane na mokro z betonu zbrojonego.
8. Mogą być wykonywane z elementów prefabrykowanych (żelbetowych, strunobetonowych). Ta metoda jest szybsza w realizacji.

Budowa kominów – I etap

1. Kominy wykonuje się z cegieł ceramicznych pełnych oraz z elementów systemowych.
2. Kominy systemowe są szybsze w realizacji, lepszej jakości, wykonywane są jako elementy prefabrykowane, w połączeniu z kanałami wentylacji grawitacyjnej.
3. Pierwszy etap realizowany jest od poziomu stopy fundamentowej do górnego poziomu stropu.

Wykonanie stropów, schodów, balkonów

1. Stropy wykonuje się w połączeniu z budową schodów (jeśli są w konstrukcji żelbetowej) oraz w połączeniu z balkonami.
2. Stropy mogą być tworzone różnymi sposobami:
   • stropy żelbetowe, płytowe i płytowo-żebrowe,
   • stropy na belkach stalowych,
   • stropy prefabrykowano-monolityczne,
   • stropy prefabrykowane,
   • stropy drewniane.
3. Najczęściej stosowane są stropy płytowo-żelbetowe, stropy prefabrykowane (Teriva) i stropy drewniane w budynkach z poddaszem nieużytkowym.
4. Stropy płytowe wykonuje się z betonu B-25/30 zbrojonego siatką stalową dolną i górną z wieńcami na ścianach nośnych. Stropy wymagają szalunku na całej powierzchni.
5. Stropy prefabrykowane wykonuje się z belek ze stali zbrojeniowej z wykonaną stopką betonową, na której układa się pustaki stropowe (przeważnie żużlobetonowe). Belki zakotwione są w wieńcu w taki sposób, aby dolne zbrojenie wieńca było pod stopką belki.
6. Wieńce mogą być szalowane tradycyjnie (deski, płyty OSB) lub w kształtkach prefabrykowanych przyklejanych do ścian nośnych.
7. W stropach stosuje się żebra poprzeczne co 2,5 m z betonu zbrojonego.
8. Wraz ze stropami tworzy się schody żelbetowe (schody innej konstrukcji należy wykonać po zbudowaniu stropów).
9. Wraz ze stropami buduje się płyty balkonowe żelbetowe zakotwione w wieńcu i stropie.
10. Stropy przed zabetonowaniem i ułożeniem pustaków powinny być podstemplowane, stemple mogą być drewniane i stalowe (typowe regulowane).

Wykonanie ścian szczytowych i kolankowych

1. Ściany ww. wykonuje się po wykonaniu i stwardnieniu stropu ostatniego przed dachem.
2. Ściany buduje się z tego samego materiału, co ściany nośne.
3. Ściany kolankowe i szczytowe wzmacniane są trzpieniami żelbetowymi wychodzącymi z wieńca ostatniego stropu do wieńca żelbetowego na ścianie kolankowej.
4. W ścianach szczytowych mogą być otwory okienne i na drzwi balkonowe, otwory te powinny mieć nadproża takie, jak stosowano w ścianach poniżej.
5. Zwieńczenie ścian kolankowych i na tej samej wysokości w ścianach szczytowych wykonuje się wieniec żelbetowy.

Budowa kominów – II etap

1. Kominy (II etap) wykonuje się od poziomu ostatniego stropu do zakończenia (tzw. czapki).
2. Kominy w II etapie powinny mieć identyczną konstrukcję jak w pierwszym etapie.
3. Nad połacią można obudować kominy blachą, płytkami ceramicznymi.
4. Kominy wentylacyjne nad dachem można wymurować z cegły klinkierowej.
5. Kanały kominów spalinowych powinny być zabezpieczone przy wylocie spalin kratką stalową.
6. Kanały kominów wentylacyjnych powinny być zabezpieczone kratkami wentylacyjnymi.

Wykonanie więźby dachowej

1. Więźby dachowe wykonuje się przeważnie w konstrukcji drewnianej.
2. Więźba poddasza nieużytkowego może być wykonana z wiązarów, wiązarów krokwiowo-belkowych.
3. Więźba poddasza użytkowego powinna być wykonana z wiązarów jętkowych lub z wiązarów płatwiowo-kleszczowych.
4. Więźba składa się z:
   • murłat przykręconych do wieńca na ściance kolankowej,
   • krokwi przymocowanych do murłat i płatwi,
   • płatwi opartych na słupach,
   • słupów opartych na stropie,
   • kleszczy - stężenie krokiew z płatwią,
   • mieczy - stężenie słupa z płatwią.
5. Elementy więźby mogą być łączone gwoździami, śrubami, złączami ciesielskimi metalowymi. Drewno powinno być zabezpieczone preparatami ochronnymi, grzybobójczymi, owadobójczymi.

Wykonanie połaci dachowej

1. Połać dachową przymocowuje się do krokwi.
2. Połać składa się z folii paroprzepuszczalnej mocowanej do krokwi zszywkami.
3. Potem przykręca się kontrłaty.
4. Następnie łaty drewniane w przypadku pokryć z blachy (trapezowa dachówkopodobna), z dachówki ceramicznej, łupkowej lub płyty OSB o grub. 22 mm, w przypadku pokryć z papy lub gontów bitumicznych.
5. Pokrycie do połaci dachowej:
   • papa termozgrzewalna x2,
   • dachówka bitumiczna (gonty) z podkładem papowym,
   • dachówka ceramiczna,
   • dachówka łupkowa,
   • blacha płaska (ocynkowana, cynkowa, aluminiowa, miedziana),
   • blacha trapezowa dachówkopodobna (blacha stalowa powlekana) i inne.
6. W przypadku występowania okien i włazów połaciowych należy je wykonać przed zamontowaniem pokrycia połaci.
7. Przed montażem pokrycia połaci wykonuje się montaż obróbek blacharskich.
8. Po wykonaniu pokrycia połaci dachowej montuje się rynny i ławy kominiarskie.

Budowa ścianek działowych

1. Ścianki działowe są przegrodami dzielącymi przestrzeń wewnętrzną obiektu w obrębie poszczególnych kondygnacji na pomieszczenia służące założonym potrzebom funkcjonalnym.
2. Ścianki są najczęściej o grubości 12 cm, mogą być 6 cm tylko o niedużych rozpiętościach do 2,5 m i dodatkowo zbrojone.
3. Ścianki mogą być murowane lub z elementów prefabrykowanych (płyta gipsowa Promonta, luksfery, płyta G-K na ruszcie stalowym).
4. Ścianki działowe parteru realizuje się na podkładzie betonowym.
5. Ścianki działowe z płyt G-K wykonuje się na szlichcie cementowej pod posadzką.
6. Ścianki na stropach tworzone są w miejscach wzmocnienia stropu przewidzianych w projekcie.
7. Nad otworami wykonywanymi w ściankach działowych tworzy się nadproża (wylewane, prefabrykowane).
8. W otworach w ścianach G-K stosuje się wzmocnione profile konstrukcyjne.

Opracował:
Kamil Wąsiewicz
WESKAD-BUD